Gerard Labuda urodził się 28 grudnia 1916 w Nowej Hucie koło Kartuz. Edukację rozpoczął już w rodzinnym domu. Kiedy w wieku ośmiu lat podjął naukę w czteroklasowej szkole powszechnej w Luzinie, biegle pisał i czytał po polsku i niemiecku. Po ukończeniu tej szkoły uczęszczał do Gimnazjum Klasycznego w Wejherowie. W 1936 roku rozpoczął studia historyczne na Uniwersytecie Poznańskim. W roku akademickim 1938-1939 był stypendystą Uniwersytetu w Lund w Szwecji. Studia historyczne przerwał mu wybuch II wojny światowej, kontynuował je na tajnym Uniwersytecie Ziem Zachodnich z siedzibą w Warszawie. Tam w 1943 roku otrzymał tytuł magistra. Doktorat obronił w 1944 roku, na podstawie rozprawy „Założenia Arcybiskupstwa Magdeburskiego i Biskupstwa Poznańskiego na tle wschodniej polityki misyjnej”. Po wojnie rozpoczął pracę na Uniwersytecie Poznańskim. W 1946 roku habilitował się na podstawie rozprawy „Studia nad początkami państwa polskiego”, w większej części napisanej w czasie okupacji.
W 1950 roku uzyskał tytuł profesora nadzwyczajnego Uniwersytetu Poznańskiego. Od 1962 roku do 1965 roku był rektorem Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu. W latach 1958-1961 pełnił funkcję dyrektora Instytutu Zachodniego. W latach 1984-1989 był wiceprezesem PAN a w latach 1989-1994 prezesem PAU.
Poza swoją działalnością naukową znany był także jako niezapomniany wychowawca pokoleń studentów. Wypromował ponad 100 magistrów i kilkudziesięciu doktorów. Jego studentami byli m.in. profesorowie: Jerzy Hauziński, Bogusław Drewniak, Marceli Kosman, Jerzy Strzelczyk, Edward Rymar, Mieczysław Stański oraz docent Irena Radtke.
Uzyskał tytuły doktora honoris causa Uniwersytetu Gdańskiego, Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, Uniwersytetu Jagiellońskiego, Uniwersytetu Warszawskiego, Uniwersytetu Wrocławskiego oraz Uniwersytetu Szczecińskiego.
Prof. Labuda zmarł 1 października 2010 roku. Został pochowany w Luzinie na Kaszubach.
Zachęcamy wszystkich serdecznie do obejrzenia programu TVP 3 Gdańsk „Sztuki piękne”, w którym przybliżono widzom portret profesora Gerarda Labudy w stulecie urodzin. Z prowadzącymi Agatą Olszewską i Tomaszem Olszewskim rozmawiali: Tomasz Fopke – dyrektor Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki Kaszubsko-Pomorskiej w Wejherowie, Maria Krośnicka – dyrektor Gminnej Biblioteki Publicznej w Luzinie im. Leona Roppla, Zuzanna Szwedek-Kwiecińska – pracownik Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki Kaszubsko-Pomorskiej w Wejherowie. Rozmawiano m.in. o inicjatywach podjętych z okazji Roku prof. Gerarda Labudy na Pomorzu, badaniach i dokonaniach Uczonego, związkach z Lechem Bądkowskim. Przybliżono także postać Gerarda Labudy na tle rodziny, zarówno z czasów pomorskich, jak i późniejszych, kiedy zamieszkał w Poznaniu.
Odcinek programu „Sztuki piękne” dostępny jest w Internecie na stronie: http://gdansk.tvp.pl/25314929/odc-12052016
Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki Kaszubsko-Pomorskiej 84-200 Wejherowo, ul. Zamkowa 2a tel. 58 736 18 21, 58 672 29 56 sekretariat@muzeum.wejherowo.pl |
Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie 80-837 Gdańsk, ul. Straganiarska 20-23 tel. 58 301 27 31, 58 300 06 83 biuro@kaszubi.pl |